Yaylar kuvvet altında şekil değiştirerek bu kuvveti emen mekanik sarsıntıları ya da değişken kuvvetleri engelleyen bir makina parçasıdır. Kurma yaylar, belirli bir doğrultuda belirli bir aralıkta istenilen yönde sarılmış dairesel veya dikdörtgen kesite sahip tellerden üretilen, açısal bir istikamette ya da kurmanın yapıldığı istikamette enerjiyi depolayan, yay uzantılarından birinin yayın gövdesi etrafında dönmesi mantığıyla çalışan yay çeşididir. Kurma yaylar, dönme ve burulma doğrultusunda uygulanan kuvvetlere direnç gösterirler.
Genellikle kurma yayları tel çaplarının ebatları 0,20mm ile 13,00mm arasında olan tel form yaylardan üretimi yapılmaktadır. Özellikle, tel çapları 0,30mm den 8,00mm kadar olan kurma yayların üretimi profesyonel ekip tarafından, bilgisayar destekli makinalarda otomasyon olarak üretilmektedir.
Yayların kullanım alanları:
Kurma yayların birincil görevi enerji depolamaktır, daha sonra bu enerji ile hareket eden parçayı eski konumuna getirerek görevini tamamlar. Çeşitleri olsada hepsi esasında aynı görevi yapar farklılıkları miktarlarda ve dizaynda ortaya çıkar. Kurma yaylar birçok sektöre de kullanılmaktadır. Bunlardan bazıları; Otomotiv sektörü, Bisiklet ve motosiklet sektörü, endüstriyel makineler vb.
Yay oranı nedir?
Yay oranı bir yayın ne kadar ağırlık altında ne kadar hareket ettiğini gösteren bir orandır. Kısa bir örnekle anlatmak gerekirse elimizde farklı 2 yay oranına sahip yay olduğunu farz edelim. Birinci yay üzerine 500 gr kuvvet uygulandığında 1mm hareket etmektedir, ikinci yay ise 800 gr kuvvet uygulandığında 1mm hareket etmektedir bu oranları kısa halde göstermek gerekirse birinci yayın oranı 500gr/mm ikinci yayın yay oranı ise 800gr/mm dir.
Yay tasarımının önemi?
Kullanım alanına göre yayın çeşidi, yayın materyali ve dizaynı özel olarak seçilmelidir. Aksi halde yayın performansı ve ömrü maksimize edilemez. Bu gibi seçimler yayın fiyatını etkiler, yapılacak işe en uygun yayı seçerek maliyetleri düşürebilir aynı zamanda kullanım ömrü uzatılabilir.
Segmanlar
Yaylar kuvvet altında şekil değiştirerek bu kuvveti emen mekanik sarsıntıları ya da değişken kuvvetleri engelleyen bir makine parçasıdır. Çekme yaylar, bir eksen etrafında belirli bir aralıkta istenilen tarafta sarılmış yuvarlak, dikdörtgen ve kare kesite sahip tellerden üretilen, çekme işlemine karşı direnç gösteren ve aksi şekilde kuvvet oluşturan uzama yay çeşididir. Ürettiğimiz çekme yayları silindirik veya konik, Çift taraflı konik (konveks), fıçı tipi yay (konkav) veya Hafif konik gibi çeşitlerde üretim yapılmaktadır.
Segman Yayların kullanım alanları:
Segman yaylar büyük oranda otomotiv sektöründe motor içersin de kullanılan elemanlardan biridir. Segman yaylar gaz sızdırmama konusunda da iyi bir üründür. Otomotiv sektörünün yanı sıra çoğu sektörde kısıtlı hareket etmesi gerek makinelerde kullanılır.
Yay tasarımının önemi?
Kullanım alanına göre yayın çeşidi, yayın materyali ve dizaynı özel olarak seçilmelidir. Aksi halde yayın performansı ve ömrü maksimize edilemez. Bu gibi seçimler yayın fiyatını etkiler, yapılacak işe en uygun yayı seçerek maliyetleri düşürebilir aynı zamanda kullanım ömrü uzatılabilir.
Kaynak
